Een basisrecept voor brood.

Brood bakken. Voor mij klonk dit als een hele opgave. Maar inmiddels heb ik de smaak echt te pakken en vind ik het super leuk. Daarnaast is het ook nog eens erg lekker. En het leuke is dat je je brood kunt maken zoals je wilt. Heb je zin in een rozijnenbrood, dan bak je dat toch? Heb je zin in een goed gevuld speltbrood, dan maak je die. In deze blog deel ik mijn basis broodrecept. Ook geef ik wat tips over hoe ik denk dat je het beste je brood kan bakken en deel ik wat extra variaties op het basis broodrecept.

Laten we beginnen bij het begin. Waarom zou je je eigen brood bakken terwijl het ook gewoon in de supermarkt of bij de bakker te koop is? Brood is brood, toch?! Allereerst is brood bakken natuurlijk super leuk. Dat vind ik dan, haha. Ik was zo ontzettend trots toen ik mijn eerste brood had gebakken dat ook nog eens heerlijk smaakte. Maar naast dat het leuk is, is het ook gezonder. Je weet tenslotte wat je in je brood stopt en daardoor kun je er zeker van zijn dat er geen schadelijke of ongezonde dingen aan het brood toegevoegd zijn. Wanneer ik brood bij de bakker of in de supermarkt koop, kruimelt dit veel minder dan mijn zelfgebakken brood. Daarnaast blijft dit brood ook nog eens veel langer goed. Dit betekent dat er iets door het brood wordt gedaan, wat ervoor zorgt dat het minder kruimelt en langer goed blijft. Vaak is dit een broodverbeteraar. Broodverbeteraars bevatten E-nummers en suikers bijvoorbeeld. Een E-nummer dat vaak aan brood wordt toegevoegd is E920. Dit is cysteïne en wordt gemaakt van petroleum, dierenhaar, veren en mensenhaar. Ik weet niet precies hoe dit wordt gemaakt in Nederland, maar echt lekker en gezond vind ik het niet klinken als ik eerlijk ben. Daarnaast hoeft aan brood echt geen suiker te worden toegevoegd. Het smaakt prima zonder suiker en is dan ook nog eens veel gezonder. Voor mij een extra reden om, waar mogelijk, mijn eigen brood te bakken.

Ingrediënten van brood

Brood bak je met meel of bloem. Wat voor bloem of meel je gebruikt, is geheel persoonlijk. Zelf let ik wel op wat gezond is. Want zeg nu zelf, witbrood is heerlijk, maar niet echt de meest gezonde optie. Witbrood wordt namelijk gemaakt van tarwebloem, gezeefd tarwemeel. Uit het meel worden alle grove stukjes gezeefd, dus ook alle vezels bijvoorbeeld. Deze vezels zijn juist erg goed voor je spijsvertering en zorgen ervoor dat je lang vol blijft. Meel is dan ook veel voedzamer dan bloem. Daarom gebruik ik het liefst zoveel mogelijk meel. Behalve voor tarwemeel. Tarwemeel is van zichzelf een minder zwaar meel en ik vind het prima om dit gewoon zo te gebruiken voor brood.

Mijn favoriete soorten meel heb ik al eens eerder genoemd in een eerdere blog, maar ik zal ze hier nog een keer noemen. De grootste favoriet is wel emmer. Emmer heeft een hele lekkere, wat typische smaak en is een meel met veel vezels. Een volkoren meel, waar alle onderdelen van de graankorrel nog in zitten. En zoals ik net al schreef, is dit heel voedzaam en goed voor onze spijsvertering. Ik heb al eens eerder uitgelegd dat emmer een oergraan is en daardoor niet of nauwelijks bewerkt of gemodificeerd. Daarom kan ons lichaam dit meel goed verwerken. Dit geldt ook voor spelt en eenkoren, mijn andere favorieten. Wel merk ik dat, wanneer ik brood bak met deze drie meelsoorten, het brood erg compact en zwaar wordt. Om die reden meng ik vaak wat tarwebloem door het andere meel heen. Hierdoor wordt het brood iets lichter en minder compact. Persoonlijk vind ik dit echt fijner eten, omdat het makkelijk kauwen is bijvoorbeeld. Daarnaast vind ik de smaak ervan ook nog eens lekkerder.

Naast dat je meel of bloem nodig hebt, heb je voor het bakken van brood maar weinig nodig. Met zout, gist en water ben je er eigenlijk wel. Dit zijn ingrediënten die de meeste mensen eigenlijk altijd wel in huis hebben. Ideaal dus.

Voor het bakken van brood zijn er drie soorten gist die je kunt gebruiken, namelijk verse, droge of instant gist. Verse gist is een soort kaas en wordt veel gebruikt door bakkers, omdat het de beste kwaliteit heeft om mee te bakken. De gist is niet lang houdbaar en daarom niet zo handig voor mensen die thuis hun brood bakken. Dit geldt trouwens ook voor droge gist, wat wordt gemaakt van verse gist. Droge gist lijkt veel op instant gist, omdat het droog is, maar wordt wel heel anders gebruikt. Verse en droge gist moeten namelijk eerst geactiveerd worden voor dat je het gebruikt. Instant gist is de meest bekende soort gist. Deze gist wordt geactiveerd als het met water in aanraking komt. Dit proces hoef je, in tegenstelling tot verse en droge gist, niet eerst te activeren voordat je ermee gaat bakken. Daarnaast is instant gist erg lang houdbaar. En dan vooral als het bakje of zakje met gist dichtzit. Is het eenmaal open, dan verliest de gist snel zijn kracht. Daarom bewaar ik mijn gist in de vriezer. Zo pauzeer je de gist als het ware en zal deze veel langer zijn kracht behouden.

Keukengerei voor het bakken van brood

Tegenwoordig hebben wij veel moderne apparatuur, waaronder een keukenmachine en broodbakmachine. Een broodbakmachine is echt ideaal en zorgt ervoor dat je gemakkelijk brood kunt bakken zonder hier al teveel voor te doen. Je doet de ingrediënten in het blik en zet de machine aan. Een paar uur later heb je een heerlijk, versgebakken brood. Maar over het bakken van brood in een broodbakmachine gaat deze blog niet.

Deze blog gaat over hoe je gemakkelijk een brood kunt bakken zonder dat je hier al teveel voor nodig hebt. Ik kies ervoor om het deeg voor brood te kneden met de hand. En dat is niet alleen erg leuk, maar zorgt er ook voor dat je het deeg goed kunt voelen. Hierdoor merk je goed op hoe het deeg is en of er wellicht nog iets toegevoegd moet worden om het beter te maken. Je kunt uiteraard ook een keukenmachine met deeghaak gebruiken. De keukenmachine doet dan het kneedwerk voor je en dit is wel een stuk schoner, haha. Ook is het gemakkelijker en sneller, want in de tijd dat de machine het deeg voor je kneed, kunt je alvast de keuken een beetje opruimen of met iets anders gaan beginnen. Je leest het wel, er zijn vele manier waarop je brood een kunt bakken. Dus laten we snel naar het recept gaan.

Wat heb je allemaal nodig?

• 350 gram meel

• 150 gram bloem (en wat extra bloem om het aanrecht mee te bestrooien)

• 6 gram gist

• 10 gram zout

• 300 ml lauwwarm water

Wat voor keukengerei heb je nodig?

• Een mengkom (als je er twee hebt, is dit super handig)

• Een houten lepel of deeggarde

• Cakeblik

• Elektrische keukenweegschaal

• Bakpapier (optioneel)

Hoe bak je het brood?

• Doe het meel en de bloem in een kom. Voeg hieraan het zout en de gist toe. Zorg ervoor dat het zout en de gist elkaar niet raken. Wanneer het zout de gist raakt, zal dit de kracht van gist aantasten. Maar maak je geen zorgen, je brood lukt dan alsnog gewoon hoor. Het rijst alleen iets minder.

• Voeg hierna het water toe. Roer het mengsel goed door met de houten lepel of deeggarde. Wanneer je een keukenmachine gebruikt, sla je deze stap over. Je kunt de keukenmachine gewoon aanzetten als alle ingrediënten in de kom zitten.

• Wanneer je geen keukenmachine gebruikt, begint nu het echte werk. Het deeg kan gekneed worden. Zorg ervoor dat het een goed geheel wordt en kneed het deeg voor ongeveer 10 minuten. Met de keukenmachine moet het deeg ook zo lang worden gekneed. Voor het kneden en vormen van wat stugger deeg (zoals deze) gebruik ik meestal een beetje extra water. Bij sommige meelsoorten kan het deeg wat plakkerig zijn. Dat is over het algemeen niet erg. Je voelt meestal zelf wel aan of het deeg echt te plakkerig en te zacht is. Als dit het geval is, kun je nog wat extra meel of bloem toevoegen.

• Maak een bolletje van het deeg en doe dit in een (schone) kom. Dek de kom af met een vochtige theedoek en laat het deeg een uur rijzen.

• Na een uur ga je het deeg opnieuw kneden. Doe dit voor ongeveer 5 minuten. Vorm je deeg en doe het hierna in het cakeblik. Om het brood er zo gemakkelijk mogelijk uit te halen, kun je wat bakpapier in het bakblik doen. Op de foto hieronder kun je zien hoe ik dat heb gedaan. Ook kun je zien dat ik gebleekt bakpapier heb gebruikt. Dit was helaas het enige bakpapier dat ik in huis had op het moment. Toch raad ik je aan om dit niet te gebruiken. Kies liever voor ongebleekt en biologisch afbreekbaar bakpapier, zodat er geen schadelijke stoffen (zoals chloor) in het brood terecht komen. Mocht je geen bakpapier gebruiken, zorg dat er dan voor dat het blik heel goed is ingevet. Brood kan namelijk goed vast gaan zitten in het blik.

• Wanneer je het deeg in het bakblik hebt gedaan, laat je het deeg nog een uur rijzen. Dek het deeg daarvoor wederom af met een vochtige theedoek. Verwarm de oven ondertussen voor op 220 °C.

• Nadat je brood voor de tweede keer is gerezen, kun je het gaan bakken. Bak het brood voor ongeveer 35 minuten. Het brood is klaar wanneer het hol klinkt als je erop klopt.

• Laat het brood even afkoelen en eetsmakelijk!

Er zijn trouwens veel verschillende manier waarop je brood kunt bakken. Er zijn ook vele recepten te bedenken en te vinden. Daarom mislukt een brood ook bijna nooit. Tenzij je echt te weinig zout of gist toevoegt of het brood niet lang genoeg bakt, maar dit zal niet zo snel gebeuren. Probeer en experimenteer daarom vooral. Kijk vooral naar wat je zelf lekker vindt. Een aantal variaties om je brood extra lekker te maken zal ik alvast met jullie delen:

• Voeg rozijnen, krenten en/of noten toe. Je krijgt dan een heerlijk noten-rozijnenbrood bijvoorbeeld. Heerlijk als het brood net uit de oven komt en nog een beetje warm is. En dan vooral met wat roomboter.

• Voeg melk in plaats van water toe en gebruik alleen maar tarwebloem. Je krijgt dan een heerlijk melkbrood. Lekker met jam!

• Voeg een zadenmix toe. Dit heb ik voor het testen van dit recept gedaan en smaakt heerlijk.

Wanneer ik iets aan het deeg toevoeg, zoals rozijnen of zaden, doe ik dit meestal als het deeg voor de eerste keer kneed. Het deeg is dan nog iets minder stug en daardoor kun je nog goed iets aan het deeg toevoegen.

Zoals jullie hebben kunnen lezen, is het bakken van brood geen hogere wiskunde. Wel heb ik zelf gemerkt dat er factoren zijn die je brood kunnen beïnvloeden. Zoals bijvoorbeeld temperatuur. Deeg rijst namelijk veel sneller als het lekker warm is. In de zomer heb ik dan ook mijn grootste en best gerezen broden kunnen bakken, omdat de warme temperaturen ervoor zorgde dat het deeg goed kon rijzen. Toch lukt een brood al snel en smaakt het vaak ook heerlijk. Ik hoop dan ook dat ik jullie enthousiast heb gemaakt om jullie eigen brood te gaan bakken. Bedankt voor het lezen weer!